MEER OVER SAN JAGO
Het Chinese porselein uit de San Jago werd speciaal voor de export gemaakt. Het kreeg de naam 'kraakporselein', genoemd naar het Portugese scheepstype dat het als eerste vervoerde: de 'kraak'.
De twee Zeeuwse schepen brachten niet alleen overzeese kostbaarheden naar Middelburg.
Ze hadden ook afgevaardigden van de Sultan van Atjeh aan boord. Of in 1600 de Middelburgers onder de indruk waren van de aankomst van Yppong weten we niet, maar toen op 6 juli 1602 deze delegatie arriveerde, liep heel Middelburg uit.
Binnen enkele weken overleed hun leider Abdul Hamid. Hij werd met veel statie en islamitische rituelen begraven in de St. Pieterskerk in Middelburg. Deze kerk bestaat niet meer.
In 1978 onthulde prins Bernhard een herinneringsmonument voor deze ambassadeur van Atjeh. Dit bord hangt nog steeds hier (achter de infobalie) in de Wandelkerk.
Atjeh was een zelfstandige staat in het Noorden van Sumatra (Indonesië).
De kersverse Republiek had de delegatie uit Atjeh om meerdere redenen uitgenodigd. De Portugezen schilderden de VOC vaarders af als woeste zeerovers zonder land. Voor de handel was het zinvol dit beeld bij te stellen. Ook was het het gunstig dat een Aziatische staat de Republiek der Nederlanden erkende.
De delegatie reisde naar alle provincies en werd overal riant en respectvol onthaald.
Ze bezocht ook Prins Maurits tijdens diens belegering van het door de Spanjaarden bezette Grave. De Prins stond hen toe met een kanon op de vijand te schieten.
De buitgemaakte kostbaarheden uit de San Jago waren voor een groot deel eigendom van een koopman. Geen vijandige Portugees, maar een 'neutrale' Italiaan uit Florence. Hij stond erop mee te reizen met zijn lading.
Deze Francesco Carletti verbleef nog ruim drie jaar in Middelburg. Hij ondernam van alles om zijn bezittingen terug te krijgen. De Zeeuwse Overheden zaten hem hierbij flink dwars. Uiteindelijk keerde hij huiswaarts met enkel een kleine schadevergoeding.
Zijn vele avonturen, die triest eindigden in Middelburg, zijn na te lezen in zijn reisverslag: Reis om de wereld (1594-1606).
BRONVERMELDING
Leonard Blussé, Het ware gezicht van de eerste Chinees in Vlissingen, 2016, artikel Zeeuws Tijdschrift 66,
Leonard Blussé, Tribuut aan China Vier eeuwen Nerderlands-Chinese betrekkingen, 1989, uitgeverij Otto Cramwinckel
Peter Schumacher, Sporen van de Oost, 2015, artikel Java Post Verhalen over Nederlands-Indië:
https://javapost.nl/2015/10/22/sporen-van-de-oost-i/
Afbeelding kaart: illustrated map of Zeeland by Jacob van Deventer, circa 1580, Wikimedia Commons
Afbeelding: Portuguese nau (carrack) as depicted in a map made in 1565, Wikimedia Commons
Foto's porselein: eigen collectie
Foto onthulling gedenksteen: Provinciale Zeeuwse Courant, 25 oktober 1975
Prent: Maurits ontvangt de afgezanten van de sultan van Atjeh, 1602, Illustratie in: Arend, Johannes Pieter. Algemeene geschiedenis des vaderlands van de vroegste tijden tot op heden. 15 delen, Amsterdam: Schleijer, J.F. 1840-1884, dl. 3.2, p. 180/181, Rijksmuseum
Reis om de wereld (1594-1606), francesco Carletti, vertaald en ingeleid door J.A. Verhaart-Bodderij, 1985, uitgeverij Kruseman